تراشه‌هایی که مهمت تونر، برگزیده جایزه مصطفی ۲۰۲۵ ساخت
به گزارش صنایع نو، فراخوان ششمین دوره جایزه مصطفی از آبان ۱۴۰۲ در سه حوزه «علوم و فناوری اطلاعات و ارتباطات»، «علوم زیستی و پزشکی» و «علوم پایه و مهندسی» منتشر شد. پس از داوری‌های دقیق، سه دانشمند از ایران، ترکیه و هند به عنوان برگزیدگان جایزه مصطفی ۲۰۲۵ معرفی شدند.
در بخش علوم زیستی و پزشکی، مهمت تونر (متولد ۱۹۵۸ استانبول) برای توسعه فناوری میکروفلوئیدیک در جداسازی سلول‌های تومور و تشخیص سریع بیماری‌ها انتخاب شد. در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات، وهاب میررکنی (متولد ۱۹۷۹ ایران) به دلیل دستاوردهایش در الگوریتم‌های هوش مصنوعی برگزیده شد. و در بخش انرژی و مهندسی، محمد خواجه نذیرالدین (متولد ۱۹۵۷ هند) به خاطر فناوری سلول‌های خورشیدی حساس به رنگ و پروسکایت که در توسعه انرژی پاک نقش‌آفرین است، مورد تقدیر قرار گرفت.
زندگی و مسیر علمی مهمت تونر
مهمت تونر در سال ۱۹۵۸ در استانبول به دنیا آمد. دوران کودکی او بیشتر با ورزش‌هایی چون فوتبال، تنیس و اسکی گذشت تا درس و مدرسه. اما فضای خانواده‌اش که علاقه‌مند به علم و یادگیری بودند، در او بذر علاقه به دانش را کاشتند. سیستم آموزشی رایگان ترکیه نیز این امکان را فراهم کرد که در دانشگاه فنی استانبول به تحصیل بپردازد.
او ابتدا آرزوی پزشک‌شدن داشت اما در آزمون سراسری موفق نشد و وارد رشته مهندسی مکانیک شد. آشنایی با استادانی چون پروفسور استر و رمضان کلیچ نگاهش را به علم دگرگون کرد. تونر که در آغاز دانشجویی معمولی بود، به یکی از بهترین‌ها تبدیل شد و مسیرش به دانشگاه MIT در آمریکا گشوده شد؛ جایی که توانست میان مهندسی و پزشکی پلی بزند و در رشته تازه‌تأسیس مهندسی پزشکی ادامه تحصیل دهد.
از پژوهش زیست‌سرمایی تا فناوری میکروفلوئیدیک
تونر دکتری خود را با راهنمایی ارنست کراواهو در MIT آغاز کرد و روی موضوع تشکیل یخ درون‌سلولی کار کرد. این پژوهش‌ها او را به حوزه زیست‌حفاظت و ترمودینامیک در پزشکی علاقه‌مند کرد. سپس همکاری با استادانی چون مارتین یارموش و رونالد تامکینز او را به دانشکده پزشکی هاروارد و بیمارستان عمومی ماساچوست رساند. از اوایل دهه ۲۰۰۰ تمرکز او بر فناوری میکروفلوئیدیک قرار گرفت؛ ابزاری که در جداسازی سلول‌های نادر از جمله سلول‌های سرطانی نقشی حیاتی دارد.
دستاوردها و پتنت‌ها
به پیشنهاد استادانش، تونر به اهمیت ثبت اختراع پی برد و تاکنون بیش از ۱۰۰ پتنت عمدتاً در حوزه میکروفلوئیدیک به نام او ثبت شده است. تراشه‌های ابداعی او در جداسازی سلول‌های بنیادی، سلول‌های سرطانی و حتی ویروس‌ها کاربرد یافته‌اند. برخی از این فناوری‌ها هم‌اکنون به مرحله آزمایش‌های بالینی رسیده و وارد کلینیک‌ها شده‌اند.
اثرگذاری جهانی
تونر در طول چهار دهه فعالیت علمی، جوایز متعددی دریافت کرده است؛ از جمله جایزه گروه علمی AACR در سال ۲۰۱۰. نوآوری‌های او در توسعه تراشه‌های CTC-Chip و CTC-iChip، امکان شناسایی و پایش سلول‌های توموری در خون را فراهم کرده و افق تازه‌ای برای پزشکی شخصی گشوده است.
چشم‌انداز آینده
پژوهش‌های مهمت تونر نشان می‌دهد ابزارهای کوچک میکروفلوئیدیک می‌توانند تحولی بزرگ در زندگی بشر ایجاد کنند. این فناوری‌ها اکنون علاوه‌بر سرطان، در مطالعه سلول‌های بنیادی، وزیکول‌های خارج‌سلولی و بیماری‌های عفونی نیز کاربرد دارند. تونر معتقد است آینده پزشکی در «شنیدن داستان سلول‌ها» و تشخیص زودهنگام بیماری‌هاست؛ رویکردی که جان بسیاری را نجات خواهد داد.
منبع: mehrnews.ir
نظرات کاربران
هنوز نظری ثبت نشده است.